تعیین مقاومت به خشکی ژنوتیپ های مختلف سورگوم دانه ای با استفاده از شاخص های تحمل به تنش

کمبود آب یکی از مهمترین عوامل محدود کننده تولید محصولات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. به منظور تعیین مناسب ترین شاخص های تحمل به تنش خشکی و شناسایی ژنوتیپ های مقاوم، تعداد 12 ژنوتیپ سورگوم دانه ای در دو محیط تنش و بدون تنش خشکی به صورت طرح کرت های خرد شده و در قالب بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه شهید با هنر کرمان در سال 1390 کشت شدند. بررسی همبستگی ساده بین شاخص های تحمل به خشکی و عملکرد ارقام در دو محیط تنش و بدون تنش خشکی نشان دهنده این بود که شاخص های sti، mp، gmp و yi همبستگی مثبت، بالا و معنی داری با عملکرد دانه در شرایط نرمال و تنش خشکی داشتند، لذا به عنوان بهترین شاخص های تحمل شناخته شدند. مقایسه میانگین ارقام مختلف از نظر بهترین شاخص های تحمل به تنش خشکی و همچنین نمره مقاومت (sts) مبین این مطلب بود که لاین های tn-04-39 و tn-04-62 متحمل ترین و رقم و لاین کیمیا و tn-04-95 حساس ترین ارقام نسبت به خشکی می باشند. در حالت کلی معادله رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام بیانگر این مطلب بود که عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد برگ در بوته و شاخص سطح برگ بیشترین تغییرات عملکرد را توجیه می کنند.